تفسیر سوره بقره آیه 15

«15» اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَ يَمُدُّهُمْ فِي طُغْيانِهِمْ يَعْمَهُونَ‏

خداوند آنان را به استهزا مى‏گيرد و آنان را در طغيانشان مهلت مى‏دهد تا سرگردان شوند.

نكته‏ ها:

كلمه «يَعمهون» از «عَمَه» مثل «عَمى» مى‏باشد، لكن «عمى» كورى ظاهرى را گويند و «عمه» كورى باطنى است.

امام رضا عليه السلام در تفسير اين آيه مى‏فرمايد: خداوند، اهل مكر و خدعه و استهزا نيست، لكن جزاى مكر و استهزاى آنان را مى‏دهد. همچنان كه آنان را در طغيان و سركشى خودشان، رها مى‏كند تا سر درگم و غرق شوند. و چه سزايى سخت‏تر از قساوت قلب و تسلّط شيطان و وسوسه‏هاى او، ميل به گناه و بى‏رغبتى به عبادت، همراهى و همكارى با افراد نا اهل و سرگرمى به دنيا و غفلت از حقّ كه منافقان بدان گرفتار مى‏آيند.

منافقان، دوگانه رفتار مى‏كنند و لذا با آنها نيز دو گونه برخورد مى‏شود؛ در دنيا احكام مسلمانان را دارند و در آخرت كيفر كفّار را مى‏بينند.

پيام ‏ها:

1- كيفرهاى الهى، متناسب با گناهان است. در برابر «إِنَّما نَحْنُ مُسْتَهْزِؤُنَ»، «اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ» آمده است.

2- منافقان با خدا طرفند، نه با مؤمنان. (آنها مؤمنان را مسخره مى‏كنند، ولى خدا به حمايت آمده و پاسخ مسخره‏ ى آنان را مى‏دهد.) «اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ»

3- استهزا، اگر به عنوان پاسخ باشد، مانعى ندارد. نظير تكبّر در مقابل متكبّر. «اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ»

4- از مهلت دادن و زياده بخشى‏ هاى خداوند، نبايد مغرور شد. «يَمُدُّهُمْ فِي طُغْيانِهِمْ»

5- سركشى و طغيان، زمينه‏اى براى سر درگمى‏ هاست. «فِي طُغْيانِهِمْ يَعْمَهُونَ»*

------------------

تفسیر برهان : ج2 ص 219

ابن بابویه، از محمد بن ابراهیم بن احمد بن یونس معاذی، از ... از حضرت رضا (ع) درباره (( الله یستهزی بهم)) پرسیدم، ایشان فرودند: خداوند تبارک و تعالی ریشخند نمی کند، اما سزای ریشخند آنان را می دهد

علی بن ابراهیم گفت: « ویمدهم فی طغیانهم یعمهون» یعنی آنان را به حال خود می گذارد