توسط: حامد سلیمان پور
1,066 بازدید
1396/11/14
ساعت:20:30
(فاسقان) كسانى هستند كه پيمان خدا را پس از آنكه محكم بستند مى شكنند، و پيوندهايى را كه خدا دستور داده برقرار سازند قطع مى نمايند، و در زمين فساد مى كنند، قطعاً آنان زيانكارانند.
نكته ها:
پيمانهاى الهى كه در اين آيه مطرح گرديده، متعدّد است: خداوند از انبيا پيمان گرفته تا آيات الهى را به مردم بگويند. و از اهل كتاب تعهّد گرفته تا كتمان حقايق نكنند و به بشارتهاى تورات و انجيل كه درباره پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله آمده است عمل كنند. و از عامّه مردم نيز عهد گرفته، به فرمان الهى عمل كرده و راه شيطان را رها كنند.
در اسلام وفاى به عهد واجب است، حتّى نسبت به كفّار و عهدشكن، فاقد دين كامل معرّفى شده، هرچند كه اهل نماز باشد. رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمودند: «لا دين لمن لا عهد له» آن كس كه پايبند تعهّدات خود نيست، از دين كامل ندارد.
خداوند در اين آيه فرمان داده تا با گروههايى پيوند و رابطه داشته باشيم: «أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ» در روايات آن گروه ها چنين معرّفى شدهاند: رهبران آسمانى، دانشمندان، خويشاوندان، مؤمنان، همسايگان و اساتيد. و هركس رابطه ى خود را با اين افراد قطع كند، خود خسارت مى بيند. زيرا جلو رشد و تكاملى را كه در سايه اين ارتباطات مى توانسته داشته باشد، گرفته است.
وفاى به عهد، كمالى است كه خداوند خود را به آن ستوده است؛ «وَ مَنْ أَوْفى بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ» كيست كه بهتر از خدا به پيمانش وفا كند؟. وفاى به عهد حتّى نسبت به مشركان لازم است؛ «فَأَتِمُّوا إِلَيْهِمْ عَهْدَهُمْ إِلى مُدَّتِهِمْ» تا پايان مدّت قرارداد به پيمانى كه با مشركان بسته ايد وفادار باشيد. همچنين در آيه 25 سوره رعد پيمان شكنان لعنت شده اند.
عهد دو گونه است: عهدو پيمانى كه مردم با يكديگر مى بندند وبايد به آن وفادار باشند. و عهد و پيمانى كه خداوند براى رهبرى يك جامعه، بر عهده ى پيامبر يا امام قرار مى دهد كه اين عهد مقام الهى است. «لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ»
بخشى از پيمانهاى الهى كه اين آيه بر آن تأكيد مىكند، همان پيمانهاى فطرى است كه خداوند در نهاد همه افراد بشر قرار داده است. چنانكه حضرت على عليه السلام فلسفه ى نبوّت را شكوفا كردن پيمان فطرى مىداند. «و واتر اليهم انبيائه ليستأدوهم ميثاق فطرته»
سؤال: عهد خداوند چيست؟
پاسخ: از جمله «لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ» استفاده مىشود كه رهبرى آسمانى، عهد خداوند است و از روايات نيز استفاده مى شود كه نماز، عهد خداوند است. هرگونه تعهّدى كه انسان بين خود و خدا داشته باشد، عهد الهى است. قوانين عقلى، فكرى و احكام الهى نيز مصداق عهد الهى مىباشند.
علّامه مجلسى قدس سره به دنبال آيه ى «وَ يَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ» يكصد وده حديث درباره اهميت صله رحم، بيان نموده و آنها را مورد بحث قرار داده است. در اينجا برخى از نكات جالبى كه در آنها آمده را نقل مىكنيم:
* با بستگان خود ديدار داشته باشيد، هر چند در حدّ نوشاندن آبى باشد.
* صله ى رحم، عمر را زياد و فقر را دور مىسازد.
* با صله ى رحم، رزق توسعه مى يابد.
* بهترين قدمها، قدمى است كه براى صله ى رحم و ديدار اقوام برداشته مى شود.
* در اثر صله رحم، به مقام مخصوصى در بهشت دست مى يابيد.
* به سراغ بستگان برويد، گرچه آنها بى اعتنايى كنند.
* صله ى رحم كنيد هر چند فاميل از نيكان نباشد.
* صله ى رحم كنيد، گرچه با سلام كردن باشد.
* صله ى رحم، مرگ و حساب روز قيامت را آسان مى كند.
* بويى از بهشت نصيب شخص قاطع رحم نمىشود.
* صله ى رحم باعث تزكيه عمل و رشد اموال مىشود.
* كمك مالى به فاميل، بيست و چهار برابرِ كمك به ديگران پاداش دارد.
* صله رحم كنيد، گرچه يكسال راه برويد.
امام صادق عليه السلام مى فرمايد: «پدرم سفارش كرد، با افرادى كه با فاميل خود رابطه ندارند، دوست مشو».
پيام ها:
1- پيمان شكنى، شيوه ى فاسقان است. «الْفاسِقِينَ. الَّذِينَ يَنْقُضُونَ» (فعل مضارع، نشانه دوام و استمرار است.)
2- به پيمان فاسقان، اعتماد نكنيد. كسى كه پيمان خداوند را نقض مى كند، به عهد و پيمان ديگران وفادار نخواهد بود. «يَنْقُضُونَ، يَقْطَعُونَ»
3- انسان در برابر خداوند مسئول است، چون با عقل و فطرت خود، با او عهد و ميثاق بسته كه به احكام دين عمل كند. «عَهْدَ اللَّهِ»
4- اسلام با انزوا مخالف است. «أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ»
5- عهدشكن به خود ضربه مىزند، نه خداوند. «أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ»
-----------------------
در تفسیر امام حسن عسکری(ع) : امام محمد باقر (ع) فرمودند: ... «ینقضون عهدالله» عهدی است که به ربوبیت پروردگار،نبوت حضرت محمد(ص) و امامت علی (ع) از انسان گرفته شده است. فاسقان کسانی هستند که عهدهای یاد شده را می شکنند بعد از محکم کردن آن و قطع می کنند آنچه را که خداوند امر به وصل نمودن آنها نموده است.... قطع رحم و خویشان : حق آنها را به جا بیاورید و بالاترین و بافضیلت ترین خویشان پیامبر است. حق رحم پیامبر (ص) مانند حق خویشان است نسبت به پدر و مادر و حق پیامبر در قبال مردم از حق پدر و مادر بالاتر ... تفسیر برهان ج 2 ص 236
دسته بندی: تفسیر قرآن سوره بقره
سوره بقره آیه 254-251
1402/7/20
تفسیر قطره ای قرآنفَهَزَمُوهُمْ بِإِذْنِ اللَّهِ وَقَتَلَ دَاوُودُ جَالُوتَ وَآتَاهُ اللَّهُ الْمُلْكَ وَالْحِكْمَةَ وَعَلَّمَهُ مِمَّا يَشَاءُ وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَفَسَدَتِ الْأَرْضُ وَلَكِنَّ اللَّهَ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْعَالَمِينَ ﴿۲۵۱﴾ ترجمه : پس آنان را به اذن خدا شكست دادند و...
اُبَشِّرُکُم بالمَهدیِ یَبعَثُ فی اُمَّتی عَلی إختلافٍ مِنَ النّاسِ وَ زَلازِلَ یَملاُ الأَرضَ قِسطاً وَ عَدلاً کَما مُلِئَتْ جَوراً وَ ظُلماً یَرضی عَنهُ ساکِنُ السَّماء وَ ساکِنُ الأَرضِ یُقَسِّمُ المالَ صِحاحاً فَقالَ رَجُلٌ ما صِحاحاً قال (علیه السّلام): بالسَّویَّهِ بَینَ الناسَ وَ یَملاُ اللهُ قُلوبَ اُمَّةِ مُحمدٍ (صلی الله علیه و آله و سلم) غِنیً وَ یَسَعُهُم عَدلُهُ، حَتی یَأمُرَ مُنادِیاً یُنادی یَقُولُ مَن لَهُ فی المالِ حاجَةُ فَما یَقُومُ مِنَ الناسِ إلا رَجلٌ واحِدٌ.
شما را به ظهور مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بشارت می دهم. زمین را پر از عدل می کند؛ همان گونه که از جور و ستم پر شده است، ساکنان آسمان ها و زمین از او راضی می شوند و اموال و ثروت ها را به گونه ای درست تقسیم می کند. کسی پرسید: معنای تقسیم صحیح ثروت چیست؟ فرمود: به طور مساوی میان مردم. سپس فرمود: دل های پیروان محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) را از بی نیازی پر می کند. عدالتش همه را فرا می گیرد، تا آن جا که دستور می دهد کسی با صدای بلند صدا زند هر کس نیاز مالی دارد برخیزد، هیچ کس جز یک تن برنمی خیزد.