سوره بقره آیه 51

 وَ إِذْ واعَدْنا مُوسى‏ أَرْبَعِينَ لَيْلَةً ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَنْتُمْ ظالِمُونَ‏ «51»

و (به خاطر بياوريد) هنگامى كه با موسى چهل شب وعده گذارديم وشما پس از (آمدن) او (به ميقات،) گوساله را (معبود خود) گرفتيد، در حالى كه ستمكار بوديد.

نكته ‏ها:

نام حضرت موسى عليه السلام در سى و چهار سوره قرآن و 136 مرتبه آمده است. ماجراى ميعاد حضرت موسى، در سوره‏هاى اعراف و طه نيز آمده است. «1» محلّ وعده، كوه طور و مدّت آن ابتدا سى شب معيّن شده بود و در وعده‏گاه، ده شب ديگر به آن اضافه شد كه اين مدّت براى دريافت كتاب تورات بود، ولى بنى‏اسرائيل عليرغم اينكه رهبرى همچون هارون، برادر حضرت موسى را در ميان خود داشتند، همه‏ى نعمت‏ها و الطاف الهى را فراموش كرده و به سراغ گوساله پرستى رفتند. گوساله‏اى از طلا كه بدست مجسمه سازى هنرمند به نام سامرى، در غياب موسى ساخته شده بود.

از آيات قرآن استفاده مى‏شود كه در اين وعده، سه مسئله مورد نظر بوده است: گرفتن تورات، اثبات مقام خلافت براى هارون، آزمايش بنى‏اسرائيل.

در سقوط جامعه‏ى بنى‏اسرائيل به دامن شرك، چند عامل نقش داشت:

الف: حضور نداشتن رهبرى چون حضرت موسى.

ب: حضور منحرفين هنرمندى مانند سامرى.

ج: استفاده از طلا و زيور آلاتى كه جاذبه داشت.

د: بوق‏هاى پر سر وصداى تبليغاتى. زيرا گوساله سامرى صدا مى‏كرد.

ه: مردم ساده و زود باور و نبود ايمان عميق.

و: زمينه‏ى مساعد و سابقه‏ى گاو پرستى.

پيام‏ ها:

1- كناره‏ گيرى رهبران الهى از جامعه براى مدّت محدود به منظور عبادت خدا، كارى شايسته و نيكو است.  «واعَدْنا مُوسى‏ أَرْبَعِينَ لَيْلَةً»

2- عبادت در چهل شب وبه دور از مردم، داراى آثار خاصّى است. «أَرْبَعِينَ لَيْلَةً»

3- عدد چهل، در دريافت وحى و الهامات روحانى نقش دارد. «أَرْبَعِينَ لَيْلَةً»

4- شرك، ظلم به انسانيّت است. زيرا كه انسان دست خود را از دست خداوند برمى‏دارد و در دست نااهلان مى‏گذارد. «وَ أَنْتُمْ ظالِمُونَ»